Alergia – co to jest?
Alergia to skomplikowane zjawisko, ale można określić ją jako nadwrażliwość organizmu na pewien czynnik, który u zdrowego człowieka nie będzie powodował reakcji. W momencie ekspozycji organizmu na czynnik wyzwalający, np. pyłki roślin, dochodzi do szeregu reakcji, które prowadzą do wydzielenia histaminy. Histamina to związek, który powoduje wystąpienie reakcji powszechnie uznawanych za objawy alergii, takich jak:
- kichanie,
- katar, swędzenie nosa,
- obrzęk,
- swędzenie i zaczerwienienie skóry,
- wysypka, pokrzywka,
- zaczerwienienie, łzawienie oczu,
- zapalenie spojówek [1,2].
Jak działają leki na alergię?
Leki przeciwalergiczne, a dokładniej przeciwhistaminowe blokują receptory, z którymi wiąże się histamina. Dzięki temu redukują objawy alergii [1].
Związki przeciwhistaminowe dzielą się na dwie generacje, a główne różnice pomiędzy nimi przedstawia poniższa grafika.
Które leki przeciwalergiczne będą najlepsze? Na podstawie powyższej tabeli można stwierdzić, że lepiej stosować leki przeciwhistaminowe II generacji, gdyż działają dłużej, dlatego najczęściej wystarczy przyjąć jedną tabletkę na dobę. Kolejną przewagą jest fakt, że nie przenikają przez barierę krew-mózg, dzięki temu nie powodują senności i zaburzeń koncentracji. Leki na alergię II generację są bardziej efektywne niż I [4].
Czym się różnią poszczególne generacje leków na alergię?
Poniższa tabela przedstawia podział leków przeciwalergicznych. W aptekach bez recepty w formie tabletek dostępne są wyłącznie leki przeciwhistaminowe II generacji.
Tabela 2. I i II generacja leków antyhistaminowych – podział.
Leki przeciwhistaminowe | |
I generacja | II generacja |
Klemastyna | Cetyryzyna |
Difenhydramina | Feksofenadyna |
Prometazyna | Lewocetyryzyna |
Dimetynden | Desloratadyna |
Loratadyna |
Najsilniejsze tabletki na alergię bez recepty, czyli jakie?
Zobaczmy jakie leki na alergię można kupić bez recepty w aptekach.
Tabela 3. Produkty lecznicze dostępne bez recepty na alergię.
Nazwa handlowa | Substancja lecznicza | Dawka [mg] | Postać leku |
Amertil Bio | Cetyryzyna | 10 | Tabletki powlekane |
Zyrtec UCB | |||
Allertec WZF | |||
Allegra | Feksofenadyna | 120 | |
Allertec Fexo | |||
Contrahist Allergy | Lewocetyryzyna | 5 | |
Lirra Gem | |||
Zyx BIO | |||
Hitaxa Fast | Desloratadyna | 5 | Tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej |
Hitaxa Fast Junior | 2,5 | ||
Aleric Deslo Active | 5 lub 2,5 | ||
Dynid Gem | 5 5 |
Tabletki | |
AlergoTeva | Tabletki powlekane | ||
Loratan Pro | Loratadyna | 10 | Kapsułki miękkie |
Flonidan Control | Tabletki | ||
Loratadyna Pylox | |||
Claritine Allergy |
Cetyryzyna w tabletkach
W formie tabletek cetyryzyna występuje w dawce 10 mg. Może być stosowany u dzieci od 6. roku życia. W takim przypadku należy podać dziecku 5 mg leku, czyli pół tabletki 2 razy na dobę. Powyżej 12. roku życia cetyryzynę dawkuje się tak jak dorosłym, czyli 1 tabletka (10 mg) 1 raz na dobę [5].
Feksofenadyna bez recepty
Feksofenadyna to lek na alergię, który możemy dostać bez recepty. Występuje on w dawce 120 mg. Lek stosuje się u dzieci od 12. roku życia. Należy przyjąć jedną tabletkę 1 raz na dobę [6].
Desloratadyna – lek na alergię w prostej formie do podania
Desloratadyna to lek przeciwhistaminowy II generacji, stosowany w leczeniu alergii. Występuje w formie klasycznych tabletek, ale na uwagę zasługują preparaty w formie tabletek ulegających rozpadowi w jamie ustnej, np. Aleric Deslo Active.
Aleric Deslo Active dostępny jest w dwóch dawkach: 2,5 mg (dla dzieci od 6. roku życia) oraz 5 mg (dla dzieci od 12. roku życia i dorosłych). Dawkowanie desloratadyny jest następujące:
- Dzieci od 6. roku życia: 2,5 mg 1 raz na dobę.
- Dzieci od 12. roku życia i dorośli: 5 mg 1 raz na dobę [8].
Niewątpliwą zaletą Aleric Deslo Active jest to, że tabletka po umieszczeniu w jamie ustnej praktycznie natychmiast ulega rozpadowi. Dzięki temu nie trzeba jej popijać. Pozwala to na proste i szybkie przyjęcie tabletki praktycznie w każdej sytuacji bez popijania wodą, co jest ogromną zaletą szczególnie u dzieci. To również dobre rozwiązanie dla pacjentów, którzy mają problemy z połykaniem. Tabletki zawierają substancję słodzącą – aspartam. Z tego powodu są akceptowalne w smaku i mogą być stosowane u diabetyków [8].
Loratadyna
Ostatnim omawianym lekiem stosowanym do leczenia alergii jest loratadyna. Występuje ona w formie tabletek lub kapsułek w dawce 10 mg. Dawkowanie leku zależne jest od wieku oraz masy ciała:
- Dzieci od 6. roku życia oraz ważący mniej niż 30 kg – 5 mg (pół tabletki) 1 raz na dobę.
- Dzieci od 6. roku życia oraz ważący powyżej 30 kg – 10 mg (1 tabletka) 1 raz na dobę.
- Dorośli i dzieci powyżej 12. roku życia – 10 mg (1 tabletka) 1 raz na dobę [9].
Lewocetyryzyna
Lewocetyryzyna występuje w dawce 5 mg w tabletkach dostępnych zarówno na receptę jak i bez recepty pod nazwami handlowymi Lirra Gem, Contrahist Allergy, Zyx Bio. Jest to dawka odpowiednia dla dorosłych i dzieci powyżej 6. roku życia. Dla dzieci pomiędzy 2. a 6. rokiem życia przeznaczone są zawiesiny doustne dostępne wyłącznie z przepisu lekarza. Dawka dobowa w tej grupie wiekowej wynosi 2,5 mg, która powinna być podana w dwóch porcjach.
Lewocetyryzyna ma dwukrotnie wyższe powinowactwo do cetyryzyny do receptorów histaminowych [10].
Leki na alergie skórne bez recepty – co wybrać?
W leczeniu alergii skórnych można wybrać każdy z doustnych leków przeciwalergicznych. Będą one łagodzić alergiczne wykwity skórne. Oprócz leków doustnych można stosować leki do stosowania zewnętrznego w postaci żeli na skórę. Zawierają one dimetinden, czyli substancję antyhistaminową, która dodatkowo zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych. Są to najmniejsze naczynka znajdujące się pod skórą. Mniejsza przepuszczalność odizolowuje od czynnika alergicznego oraz zmniejsza obrzęk skóry. Dimetynden działa również przeciwświądowo. W aptece znajdziesz go pod nazwą Fenistil, Foxil. W przypadku mocnych odczynów alergicznych można stosować również dostępny bez recepty hydrokortyzon, który jest sterydem [11].
Podsumowanie – zbiorcze zestawienie dawkowania leków przeciwalergicznych
Tabela 4. Dawkowanie leków przeciwhistaminowych.
Substancja lecznicza | Wiek | Dawka |
Cetyryzyna | Od 6. do 12. roku życia | 5 mg 2 razy na dobę |
Powyżej 12. roku życia | 10 mg 1 raz na dobę | |
Feksofenadyna | Od 12. roku życia | 120 mg 1 raz na dobę |
Lewocetyryzyna | Od 6. roku życia | 5 mg 1 raz na dobę |
Desloratadyna | Od 6. do 11. roku życia | 2,5 mg 1 raz na dobę |
Od 12. roku życia | 5 mg 1 raz na dobę | |
Loratadyna | Od 6. do 12. roku życia i waga poniżej 30 kg | 5 mg 1 raz na dobę |
Od 6. do 12. roku życia i waga powyżej 30 kg | 10 mg 1 raz na dobę | |
Powyżej 12. roku życia | 10 mg 1 raz na dobę |