Niedobór witaminy A

Jakie są objawy niedoboru witaminy A?

O zbyt niskim poziomie witaminy A w organizmie świadczą takie objawy jak:
-zaburzenia widzenia w warunkach słabego oświetlenia (tzw. kurza ślepota),
-suchość skóry i oczu,
-łamliwość włosów i paznokci,
-spadek odporności,
-zahamowanie wzrostu,
-brak apetytu,
-trądzik,
-problemy z płodnością.

Jakie są przyczyny niedoboru witaminy A?

Witaminę A pozyskujemy z pożywienia, stąd też do najczęstszych przyczyn jej niedoboru należą zbyt niskie jej spożycie oraz zaburzenia jej wchłaniania w jelitach. Niedobór witaminy A może wynikać ze stosowania diety ubogiej w pokarmy będące jej źródłem (niektóre z nich wymieniono wyżej) lub z ogólnego niedożywienia.

Do przyczyn niedoboru witaminy A zalicza się szereg czynników wpływających na dostarczanie, wchłanianie i metabolizm tego związku. Wymienić tu można między innymi:
-współistniejący niedobór cynku lub żelaza – sprzyjają one niedoborowi witaminy A, a jednocześnie utrudniają jego leczenie;
-choroby upośledzające trawienie i wchłanianie tłuszczów – przyczyniają się do braku witaminy A, ponieważ należy ona do związków rozpuszczalnych w tłuszczach; do grupy tej należy m.in. celiakia, niewydolność trzustki, choroby zapalne jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Chrona) czy kamica żółciowa;
-nadużywanie alkoholu – powoduje zmianę aktywności enzymów uczestniczących w prawidłowym metabolizmie witaminy A i uniemożliwia jej prawidłowe działanie.

Jak zdiagnozować niedobór witaminy a?

Podejrzenie niedoboru witaminy A nasuwa wystąpienie charakterystycznych, wymienionych wyżej objawów. W celu rozpoznania jej deficytu, określenia jego przyczyn i wykrycia współistniejących zaburzeń stosuje się kilka różnych badań laboratoryjnych. W przypadku ich wszystkich analizę wykonuje się z próbki krwi żylnej, pobieranej najczęściej przez nakłucie żyły w okolicy dołu łokciowego i zebranie krwi do probówki.

Jak zapobiegać niedoborowi witaminy A?

Profilaktyka niedoboru witaminy A opiera się na uwzględnianiu w codziennej diecie produktów stanowiących jej źródło. Warto pamiętać o spożywaniu co najmniej pięć razy dziennie warzyw i owoców – oprócz uzupełnienia zapasu witaminy A, niesie to wiele innych korzyści. W podobny sposób postępuje się w przypadku niewielkiego niedoboru, nie wywołującego istotnych objawów.

Leczenie niedoboru witaminy A

Większego stopnia deficyt witaminy A wymaga stosowania preparatów witaminy A w dawkach ustalonych przez lekarza. Wielkość dawki i czas jej stosowania zależą przede wszystkim od stopnia niedoboru, wieku i masy ciała. Należy przy tym pamiętać, aby nie przekraczać zalecanych dawek – witamina A jest związkiem gromadzonym i przetwarzanym w wątrobie, stąd jej nadmiar może być szkodliwy dla zdrowia. W przypadku współistnienia zaburzeń wpływających na metabolizm witaminy A (jak wymieniony wcześniej niedobór cynku lub żelaza, alkoholizm), równolegle wprowadza się postępowanie dążące do ich usunięcia – ułatwia to wyrównanie niedoboru witaminy A, a w niektórych przypadkach jest do tego niezbędne.