Ból ostry

Jakie są objawy bólu ostrego?

Objawy bólu ostrego opisuje się następująco: nieprzyjemne sensoryczne i emocjonalne doświadczenie związane z rzeczywistym, bądź potencjalnym uszkodzeniem tkanek. Ból ostry odczuwany jest więc zarówno na poziomie czucia sensorycznego, jak również emocjonalnego3. Ból ostry ponadto nie może trwać dłużej niż 3 miesiące. W przypadku przedłużającego się dłużej niż ten okres czasu bólu ostrego mówi się o bólu przewlekłym.

Jakie są przyczyny bólu ostrego?

Przyczyny bólu ostrego są zróżnicowane. Zwykle przyczyną jest uszkodzenie tkanki, a ból mija gdy uraz ulegnie zagojeniu. Ze względu na złożoność problemu bólu wprowadzono klasyfikację patomechanizmów bólu. Pozwala to na lepsze zrozumienia przyczyn zjawiska.
Nocyceptywny ból somatyczny powłok ciała
– specjalne receptory, zwane nocyceptorami, zlokalizowane w skórze oraz błonach śluzowych odbierają bodźce prowokujące ten rodzaj bólu. Przykładem są urazy mechaniczne tkanek takie jak zranienia, poparzenia, lub rany pooperacyjne. Ból ten jest zazwyczaj dobrze zlokalizowany. Opisywany jest zazwyczaj jako ostry o charakterze pieczenia, lub kłucia.

Nocyceptywny ból somatyczny głębokich tkanek
– pojawia się przy pobudzeniu nocyceptorów znajdujących się w kościach, stawach, mięśniach, lub tkance łącznej.
Ból związany ze złamaniem kości i skurczami mięśni zaliczany jest do tej kategorii bólu. Lokalizacja bolącego miejsca zazwyczaj nie sprawia trudności cierpiącemu. Zwykle ma charakter bólu tępego, lub pulsującego.

Nocyceptywny ból organów wewnętrznych
– pobudzenie receptorów bólowych znajdujących się w organach wewnętrznych powoduje ten rodzaj bólu. Uczynnienie tych nocyceptorów może pojawić się na skutek np. rozciągania jelit na drodze zalegania mas kałowych w przypadku zaparć pokarmowych. Ból jest zazwyczaj słabo zlokalizowany, chociaż badanie palpacyjne pomaga zlokalizować miejsce bólu. Ból można opisać jako tępy, ściskający, lub o charakterze kolki.4

Jak zdiagnozować ból ostry?

Klasyfikacja bólu opiera się o dwa kryteria. Pierwszym z nich jest klasyfikacja oparta na patomechanizmie powstania bólu. Drugie kryterium opiera się na czasie trwania dolegliwości. Ból, który trwa nie dłużej niż 3 miesiące jest nazwany bólem ostrym.

Jak zapobiegać bólowi ostremu?

Zapobieganie opiera się na wyeliminowaniu przyczyny ostrego bólu.

Leczenie bólu ostrego

Leczenie bólu ostrego opiera się zwykle na podawaniu środków łagodzących objawy. Istnieją także dowody na skuteczne leczenie bólu ostrego u noworodków nieoparte na lekach.
Farmakologiczne metody leczenia bólu ostrego ujęte są przez WHO w formie schematu zwanego drabiną analgetyczną. Algorytm obejmuje stosowanie dostępnych leków przeciwbólowych w zależności od natężenia bólu. Leczenie przeciwbólowe powinno skupiać się zarówno na natężeniu oraz przyczynach wystąpienia bólu. Zwichnięcia, skręcenia, lub opuchnięcia mogą być leczone poprzez zastosowanie żeli zawierających ibuprofen (lek z grupy niesterydowych leków przeciwzapalnych).