Przewlekłe zapalenie oskrzeli

Jakie są objawy przewlekłego zapalenia oskrzeli?

Przy podejrzeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli w trakcie badania podmiotowego pacjent zgłasza następujące objawy:
-przewlekły, długo utrzymujący się kaszel z odkrztuszaniem śluzowej, przezroczystej wydzieliny (w przypadku nadkażenia i infekcji – wydzieliny śluzowo-ropnej lub ropnej – żółto-zielonkawej, o nieprzyjemnym zapachu), nasilający się po przebudzeniu;
-trudności w oddychaniu, duszność (początkowo wysiłkowa, później także spoczynkowa);
-męczliwość, pogorszenie tolerancji wysiłku, senność;
-skłonność do infekcji.

Jakie są przyczyny przewlekłego zapalenia oskrzeli?

Najczęstszą przyczyną zachorowania na przewlekłe zapalenie oskrzeli jest palenie tytoniu (zarówno czynne, jak i bierne). Wśród rzadziej spotykanych czynników ryzyka wymienia się:
-narażenie na zanieczyszczenia środowiska,
-szkodliwe warunki pracy (wdychanie substancji toksycznych: substancji drażniących, pyłów, dymów, oparów),
-częste infekcje dróg oddechowych oraz zatok obocznych nosa,
-choroby uwarunkowane genetycznie, przebiegające z dysfunkcją rzęsek (np. zespół Kartagenera),
-wady rozwojowe dróg oddechowych (tchawicy, oskrzeli, płuc),
-niedobory pokarmowe (zwłaszcza deficyt białka).

Jak zdiagnozować przewlekłe zapalenie oskrzeli?

Zwykle poza dokładnym badaniem fizykalnym nie są potrzebne dodatkowe badania. U niektórych chorych konieczne jest wykonanie radiogramu klatki piersiowej, najczęściej w celu wykluczenia zapalenia płuc, którego objawy bywają podobne (w przypadku zapalenia płuc zwykle gorączka i kaszel są bardziej nasilone, często obecna jest duszność, a lekarz stwierdza zmiany podczas osłuchiwania klatki piersiowej).

Jak zapobiegać przewlekłemu zapaleniu oskrzeli?

W profilaktyce zapalenia oskrzeli, jak w większości ostrych infekcji zaleca się prowadzenie zdrowego trybu życia, dbanie o zdrową dietę, odpowiednią ilość ruchu na świeżym powietrzu, nieprzegrzewanie się i w miarę możliwości unikanie zwłaszcza w sezonie infekcyjnym dużych zbiorowisk, gdzie potencjalnie można zarazić się wirusami. W profilaktyce zapalenia oskrzeli wskazane są też szczepienia ochronne, zwłaszcza przeciw krztuścowi i grypie.

Leczenie przewlekłego zapalenia oskrzeli

Bardzo ważne znaczenie ma eliminacja czynników ryzyka choroby. Palaczy obowiązuje bezwzględny nakaz zerwania z nałogiem. W leczeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli wykorzystuje się:

1. leki rozrzedzające oskrzela:
beta-2-mimetyki,
-cholinolityki,
-teofilinę,
-steroidy wziewne,
-leki mukolityczne (wykrztuśne),
inhalacje nawilżające i rozszerzające drogi oddechowe (z pary wodnej lub 0,9% NaCl),
tlenoterapię, stosowaną głównie u pacjentów w zaawansowanym stadium choroby (aby przyniosła ona efekty, musi być stosowana regularnie, przez większą część doby, tzn. minimum 16 godzin),
rehabilitację oddechową (trening mięśni oddechowych, drenaż ułożeniowy, oklepywanie, nauka efektywnego wdechu i wydechu, ćwiczenia ogólnousprawniające),
odsysanie śluzu – w przypadku zaczopowania dróg oddechowych przez gęstą wydzielinę niemożliwą do odkrztuszenia.