Co to jest neuropatia po chemioterapii?
Pomimo dynamicznego rozwoju terapii celowanych, chemioterapia nadal pozostaje najbardziej skuteczną metodą leczenia wielu rodzajów nowotworów. Niestety, ze względu na jej specyficzny mechanizm działania niszczy nie tylko chore komórki (komórki nowotworowe), ale także komórki zdrowie, co jest przyczyną występowania wielu działań niepożądanych związanych z chemioterapią. Jednym z najpoważniejszych i najczęściej występujących skutków ubocznych chemioterapii jest neurotoksyczność.
Objawy neurotoksyczność pojawiają się zazwyczaj w ciągu 2 miesięcy od rozpoczęcia leczenia. Neuropatia obwodowa dotyka między 60% a 80% pacjentów onkologicznych, a u 30% z nich, utrzymuje się ona przez co najmniej pół roku po zakończeniu ostatniego cyklu leczenia. Kluczowe w ograniczeniu negatywnego wpływu neurotoksyczności jest jej wczesne zdiagnozowanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Istotne jest zatem dokonanie oceny obecności objawów neurotoksyczności przed rozpoczęciem każdego kolejnego cyklu chemioterapii [1].
Dlaczego po chemioterapii drętwieją nogi i ręce?
Najczęstszym objawem neuropatii w przebiegu chemioterapii są zaburzenia czucia, rzadziej funkcji ruchowych czy wegetatywnych. Objawami występującymi w przebiegu neurotoksyczności ostrej są: ból, uczucie kłucia i pieczenia, drętwienie i mrowienie dłoni oraz stóp, zaburzenia normalnego czucia, uczucie bólu wywołane bodźcami, które nie powinny wywoływać, na przykład ból odczuwany podczas „normalnego” dotyku czy schodzenia po schodach. Z uwagi na to, że zaburzenia czucia pojawiają się głównie w okolicach rąk i stóp, określane są mianem „skarpetek i rękawiczek”. Czynniki ryzyka wystąpienia neurotoksyczności w trakcie chemioterapii nie są dokładnie znane, uznaje się, że następujące czynniki predysponują do rozwoju neurotoksyczności [2]:
- wiek > 75 lat;
- cukrzyca;
- współistniejąca neuropatia;
- uzależnienie od alkoholu;
- zaburzenia funkcji nerek;
- nikotynizm;
- niedoczynność tarczycy;
- zakażenie wirusem HIV;
- choroby stawów o podłożu autoimmunulogicznym.
Jak leczyć drętwienie oraz ból rąk i nóg po chemioterapii?
Leczenie przewlekłej neuropatii polega na redukcji bólu. Lekami stosowanymi w tym celu są tak zwane inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI): duloksetyna, wenlafaksyna.
W przypadku niepowodzenia terapii przy użyciu leków z grupy SSRI, można użyć leków z grupy trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych (TLPD): amitryptylina lub leków przeciwdrgawkowych takich jak: gabapentyna, pregabalina. Ulgę i poprawę komfortu życia przynosi również Thiogamma 600, preparat zawierający w swoim składzie kwas alfa-liponowy, który wskazany jest do stosowania w zaburzeniach czucia związanych z polineuropatią. Wszystkie wymienione leki dostępne są tylko na receptę, zatem mogą być włączone do leczenia tylko i wyłącznie pod kontrolą lekarza. W łagodzeniu objawów bólu neuropatycznego ulgę mogą przynieść również ćwiczenia fizyczne, akupunktura, masaże oraz fizjoterapia.
Jaki jest lek bez recepty na drętwienie nóg i rąk?
Jako metodę przynoszącą ulgę w neurotoksyczności wykorzystuje się między innymi zabiegi schładzające — preparatem dostępnym bez recepty jest REUMO TERAPIA – żel zawierający w swoim składzie mentol. W łagodzeniu uciążliwych objawów neurotoksyczności oraz często towarzyszącego bólu, pomocne są plastry z kapsaicyną: Czarci Plaster, Super Plast, Hot Plast,
