Na syndrom pourazowy składa się szereg objawów, zarówno psychiczno-emocjonalnych, jak i fizycznych, które pojawiają się bezpośrednio po doświadczeniu traumatycznego zdarzenia lub po kilku tygodniach od niego.
Wśród najczęstszych objawów zespołu stresu pourazowego można wyróżnić:
- reminiscencje (flashbacks) – niezwykle żywe i intensywne wspomnienia dotyczące przebiegu traumatycznego zdarzenia, które pojawiają się niezależnie od woli;
- koszmary senne związane z traumatyczną sytuacją;
- anhedonię – niezdolność do odczuwania przyjemności;
- izolowanie się od otoczenia;
- przygnębienie;
- unikanie sytuacji mogących budzić wspomnienia związane z sytuacją, która spowodowała PTSD;
- myśli samobójcze;
- wybuchy gniewu;
- reakcje nieadekwatne do sytuacji.
Wydarzenia, które mogą przyczynić się do rozwoju zaburzenia zwanego PTSD to m.in.:
- bycie ofiarą:
- uwięzienie;
- bycie zakładnikiem;
- bycie świadkiem traumatycznego wydarzenia;
- nagła śmierć (naturalna, morderstwo, samobójstwo) kogoś bliskiego;
- udział w walkach wojennych lub przebywanie na terenie działań wojennych.
Ryzyko wystąpienia PTSD jest większe u osób:
- płci żeńskiej – zazwyczaj wyższy niż w przypadku mężczyzn stopień emocjonalności kobiet sprawia, że częściej rozwijają one zaburzenia lękowe po przeżyciu traumy;
- bardzo młodych i w wieku 40–60 lat;
- uzależnionych od różnego typu środków psychoaktywnych;
- doświadczonych wcześniejszymi trudnymi przeżyciami;
- wychowywanych w dysfunkcyjnej rodzinie;
- słabiej wykształconych;
- cierpiących z powodu zaburzeń osobowości;
- nieotrzymujących wsparcia ze strony otoczenia.
W celu jego stwierdzenia, w ciągu 6 miesięcy od traumatycznego wydarzenia, spełnione muszą zostać wszystkie poniższe kryteria:
- narażenie na traumatyczną sytuację, czyli wydarzenie, które u prawie każdego człowieka spowodowałoby duże cierpienie;
- uporczywe wspominanie traumatycznego wydarzenia pod postacią reminiscencji lub koszmarnych snów albo doświadczanie znacznie gorszego samopoczucia w przypadku sytuacji przypominających traumatyczne wydarzenie;
- unikanie sytuacji kojarzących się z traumą;
- niezdolność do przypomnienia sobie ważnych elementów stresującego zdarzenia albo występowanie przynajmniej dwóch z następujących objawów: problemy ze snem, wybuchy gniewu, problemy z koncentracją, duża czujność, wzmożona reakcja na bodźce.
Nie ma skutecznej metody zapobiegania występowaniu PTSD. Ważną rolę odgrywa psychoterapia, wsparcie.
Leczenie zespołu stresu pourazowego powinno opierać się na terapii ekspozycyjnej. Szczególnie dobre efekty przynosi terapia przedłużonej ekspozycji oraz terapia poznawczo-behawioralna skoncentrowana na traumie. W cięższych przypadkach lub gdy syndromowi pourazowemu towarzyszy depresja należy włączyć leki na depresję (antydepresanty) z grupy SSRI (selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny).
Koniec.
No more pages to load