Zakażenia układu moczowego (ZUM) dotyczą zwykle kobiet w wieku rozrodczym — wynika to z budowy anatomicznej. Niemniej jednak infekcje dróg moczowych mogą wystąpić także u osób: z kamicą moczową, po cewnikowaniu, czy utrudnionym odpływem moczu np. w przeroście prostaty u osób starszych, a także w trakcie ciąży i połogu.

Objawy

ZUM manifestuje się: 

  • zwiększonym parciem na mocz,
  • bólem i pieczeniem przy oddawaniu moczu,
  • częstym oddawaniem małych ilości moczu,
  • bólem w podbrzuszu,
  • często obecnością krwi w moczu i/lub podwyższoną temperaturą ciała.

Natomiast objawy infekcji dróg moczowych u dzieci mogą być nietypowe, w tym nawrót moczenia nocnego. 

REKLAMA
REKLAMA

Infekcję można łatwo potwierdzić ogólnym badaniem moczu, a w powikłanych przypadkach także posiewem.

Szybką i wstępną diagnostykę ZUM można wykonać także w domowym zaciszu, np. paskami diagnostycznymi do testowania moczu (UroIntima Test ZUM). 

Leczenie bez recepty

Łagodne ZUM bez powikłań można wyleczyć lekami bez recepty, po wcześniejszej konsultacji z farmaceutą.

W pierwszej kolejności stosuje się furazydynę, czyli furaginę (w dawce 50mg w tabletce: Furaginum Adamed, Furaginum Hasco, Furaginum USPharmacia, NeoFuragina oraz UroFuraginum; w dawce 100 mg w tabletce: NeoFuragina MAX, DaFurag MAX oraz UroFuraginum MAX). 

Jeśli stosujesz któryś z wymienionych leków, zwróć uwagę na:

  • dawkowanie: pierwszego dnia zastosuj 4x 100 mg furaginy, a przez następne 6 dni 3x 100 mg o stałych porach,
  • interakcje furaginy z wit. C, lekami zobojętniającymi sok żołądkowy (Rennie, Gaviscon, Maalox),
  • nie stosuj furaginy, jeśli jesteś w I trymestrze ciąży lub chorujesz na cukrzycę,
  • lek stosuj po posiłkach bogatych w białko, w ten sposób zwiększysz jego wchłanianie.

Ponadto pozostałe preparaty OTC stosowane w łagodnych zakażeniach układu moczowego, obejmują:

  • witaminę C, stosowaną w celu zakwaszenia dróg moczowych. Jednak to zastosowanie witaminy C w tym przypadku jest mocno dyskusyjne; [6]
  • soki, syropy i suplementy diety z owoców żurawiny (np. Żuravit, Urinal, Apo-Uro, Urinal Junior); stosowane są zwyczajowo i mają pomóc w “odklejaniu się” bakterii od nabłonka dróg moczowych. Jednak nie stosuj żurawiny, gdy masz jednocześnie skłonności do kamicy nerkowej lub bierzesz niektóre leki przeciwzakrzepowe (np. Warfin); [3]
  • ziołowe leki o działaniu moczopędnym i odkażającym drogi moczowe (Urosept, Urosan, Urosal, Urofort, Fitolizyna);
  • leki roślinne zmniejszające dolegliwości bólowe i zapobiegające nawrotom (Canephron).

Leki na receptę

Jeśli cierpisz na nawracające infekcje układu moczowego (co najmniej dwie infekcje w roku), czy przedłużającą się infekcję, a posiadasz choroby współistniejące lub jesteś w ciąży, pilnie zgłoś się do lekarza. Ponadto konsultacji z lekarzem wymaga każde ZUM u mężczyzn, u dzieci oraz u osób starszych. W zależności od indywidualnej sytuacji lekarz może przepisać na receptę jeden z antybiotyków lub chemioterapeutyków. 

Antybiotyki na zapalenie pęcherza:

  • fosfomycyna (Monural)
  • amoksycylina w połączeniu z kwasem klawulanowym (Augmentin, Amoksiklav, Ramoclav)
  • cefaklor (Ceclor).

Do często stosowanych chemioterapeutyków należą:

  • cyprofloksacyna (Cipropol, Cipronex, Proxacin)
  • lewofloksacyna (Levoxa)
  • norfloksacyna (Norsept, Nolicin)
  • trimetoprim (Urotrim, Trimesan) lub w połączeniu z sulfametoksazolem, jako kotrimoksazol (Bactrim, Biseptol).

W uciążliwych, nawracających infekcjach dróg moczowych, lekarz specjalista może zastosować wlewy dopęcherzowe z hialuronianem sodu i siarczanem chondroityny (Ialuril Prefill). Faktem jest, że cykl wlewów pomaga zregenerować nabłonek pęcherza moczowego i zapobiega nawrotom infekcji. [5]

Lekarz może także zalecić profilaktykę w postaci liofilizowanego lizatu bakterii Escherichia coli (Uro Vaxom). W efekcie trzymiesięczna kuracja pozwala zmniejszyć częstotliwość zakażeń dolnego odcinka układu moczowego.

Pozostałe zalecenia i profilaktyka

  • Nawadniaj się; większa podaż płynów pozwala lepiej przepłukać drogi moczowe.
  • Nie pozwalaj na zaleganie moczu w pęcherzu – oddawaj mocz gdy poczujesz parcie, lub regularnie co 2-3 godziny, a także tuż przed snem oraz po stosunku płciowym.
  • Nie stosuj dezodorantów intymnych, drażniących mydeł, a także dopochwowych środków plemnikobójczych – te wszystkie produkty zwiększają podatność na infekcje układu moczowego. [1,2]

Bibliografia:

  1. Gellert R.: Zakażenia układu moczowego. Med. Prakt., 2019; 3: 128–134
  2. Kupilas A., Sosnowski R., Infekcje dróg moczowych i ich profilaktyka, Przegląd Urologiczny 2012/6 (76)
  3. Zieleń-Zynek I., Kowalska J., Będkowska-Szczepańska A., Ziółkowski G., Gąsior M., Hudzik B., Zubelewicz-Szkodzińska B. Interakcje wybranych leków kardiologicznych ze składnikami diety, Folia Cardiologica 2019 tom 14, nr 1, str.46–51
  4. Charakterystyki produktów leczniczych wymienionych w artykule
  5. Stellavato A, Pirozzi AVA, Diana P, et al. Hyaluronic acid and chondroitin sulfate, alone or in combination, efficiently counteract induced bladder cell damage and inflammation. PLoS One. 2019;14(6):e0218475. Published 2019 Jun 25. doi:10.1371/journal.pone.0218475
  6. Bannwart C, Hagmaier V, Straumann E, Hofer H, Vuillemier JP, Rutishauser G. Beeinflussung des Urin-pH durch Ascorbinsäure [Modification of urinary pH through ascorbic acid]. Helv Chir Acta. 1981 Aug;48(3-4):425-8. German. PMID: 7287481.