leki-orange

Dieta aspirynowa, czyli co jeść, aby uniknąć salicylanów?

Czego nie można jeść przy uczuleniu na salicylany?

Niepożądane reakcje organizmu na konkretne składniki pokarmu to wciąż narastający problem. Przykładem jest nietolerancja salicylanów, która wymaga stosowania tzw. diety aspirynowej. Jej celem jest utrzymanie podaży salicylanów w diecie na takim poziomie, aby nie powodowały objawów niepożądanych. Kto powinien stosować dietę bez salicylanów? Na czym ona polega?

Salicylany to organiczne związki chemiczne. W ich grupie można wyróżnić zarówno estry, jak i sole kwasu salicylowego. W naturze występują przede wszystkim w warzywach i owocach, ziołach i przyprawach, jak również w herbacie, winie i piwie. Nie można nie wspomnieć o salicylanach stosowanych w lecznictwie. Charakteryzują się przeciwbólowym i przeciwzapalnym działaniem, co sprawia, że są szeroko stosowane w różnego rodzaju terapii. Ich powszechność sprawia, że osoby cierpiący na nadwrażliwość na salicylany muszą z uwagą dobierać składniki swojego codziennego jadłospisu. Ich sposób żywienia określa wówczas dieta aspirynowa [1,2].

Dieta bez salicylanów — kto powinien ją stosować?

Dieta aspirynowa przeznaczona jest głównie dla tych pacjentów, u których zdiagnozowano nadwrażliwość na niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Są one pochodnymi salicylanów, dlatego zakłada się, że dieta bez ich udziału powinna przynieść zadowalające zdrowotne rezultaty. U pacjentów z nadwrażliwością na salicylany, stosowanie NLPZ lub spożywanie dużej ilości salicylanów w diecie, może powodować następujące objawy:

  • pokrzywkę i obrzęk naczynioruchowy;
  • przewlekłe zapalenie zatok przynosowych z powikłaniami w postaci polipów;
  • zaostrzenie przebiegu astmy oskrzelowej i nieżytu nosa;
  • zaostrzenie przebiegu przewlekłej pokrzywki.

Dieta bez salicylanów nie jest przeznaczona dla wszystkich pacjentów z nadwrażliwością na NLPZ. Jej wdrożenie należy rozważyć u tych osób, u których współistnieje choroba układu oddechowego lub skóry [1,3].

Jak często występuje uczulenie na salicylany?

Nadwrażliwość na salicylany, w tym aspirynę i inne NLPZ, w ogólnej populacji wynosi 0,3-0,6%. Tymczasem w grupie dorosłych, u których zdiagnozowano astmę oskrzelową, problem ten dotyczy aż 3-21% osób. Co ciekawe, nadwrażliwość na salicylany występuje częściej u kobiet, niż u mężczyzn. Fakt, że nadwrażliwość ta głównie dotyczy pacjentów cierpiących na astmę, dieta salicylanowa często jest określana także mianem diety dla astmatyka [4].

Na czym polega dieta aspirynowa?

Dieta aspirynowa to rodzaj łatwostrawnej diety eliminacyjnej. Polega na ograniczeniu spożywania produktów bogatych w salicylany, przy jednoczesnym odstawieniu leków zawierających tę grupę związków. Salicylany znajdują się w wielu warzywach, owocach i innych produktach żywnościowych, dlatego każdy pacjent stosujący dietę niskosalicylanową powinien zapoznać się z listą „produktów zakazanych” [3].

Jakich produktów należy unikać na diecie bez salicylanów?

Pacjenci stosujący dietę aspirynową powinni unikać następujących produktów żywnościowych:

  1. owoce: jabłka, jeżyny, wiśnie, winogrona, porzeczki, truskawki, brzoskwinie, morele, śliwki, maliny;
  2. warzywa: brokuły, cykoria, ogórki, pomidory, rzodkiew, szpinak, oliwki;
  3. orzechy: migdały, ziemne, brazylijskie, makadamia, pistacjowe, włoskie, kokosowe;
  4. zioła: mięta, tymianek, estragon, rozmaryn, szałwia, oregano, koper, majeranek, bazylia;
  5. przyprawy: anyż, cynamon, kminek, gałka muszkatołowa, musztarda, kurkuma;
  6. napoje: kawa, herbata, cola-cola;
  7. inne: miód, lukrecja, cukierki miętowe, sosy pomidorowe i produkty drożdżowe, ocet winny i jabłkowy.
    Czego nie jeść na diecie aspirynowej?

Jakich leków przeciwbólowych nie mogą stosować osoby uczulone na salicylany?

Co więcej, stosowanie diety bez salicylanów wymaga także unikania przyjmowania leków z grupy NLPZ. Wśród nich wyróżnia się leki zawierające m.in.:

  • kwas acetylosalicylowy: Aspirin, Acard, Polocard, Polopiryna C, Polopiryna Max, Etopiryna, Upsarin, Coffepirine;
  • ibuprofen: Ibuprom, Ibum, Nurofen, Metafen, Mig 400;
  • naproksen: Apo-napro, Naxii, Nalgesin, Aleve;
  • diklofenak: Voltaren Express Forte, Voltaren Acti Forte, Diclac 75 Duo, Diclac 50;
  • ketoprofen: Ketonal Active, Ketonal Sprint;
  • deksketoprofen: Dextin, Dexak [2,5].

Jakie są bezpieczne produkty na diecie aspirynowej?

Lista „produktów zakazanych” – jak widać powyżej — jest naprawdę obszerna, ale spokojnie — równocześnie istnieje szereg składników, które mogą być bezpiecznie spożywane na diecie aspirynowej. Są to m.in.:

  1. produkty zbożowe: pieczywo, ziarna zbóż — proso, gryka, żyto, owies, pszenica, orkisz, ryż;
  2. warzywa: biała odmiana ziemniaków obrana ze skórki, biała i zielona kapusta, seler, fasolka z puszki bez dodatków cukru i soli;
  3. owoce: gruszki obrane ze skórki, banany, granat, papaja, mango;
  4. bakalie: orzechy laskowe, orzechy nerkowca, mak, słonecznik;
  5. produkty mleczne: mleko, biały ser, jogurt naturalny;
  6. napoje: niegazowana woda mineralna, słaba herbata, kawa bezkofeinowa, mleko ryżowe, mleko sojowe;
  7. przyprawy: sól morska, sos sojowy, szafran;
  8. inne: cukier, syrop klonowy, olej słonecznikowy tłoczony na zimno [2,6].

Pacjenci stosujący dietę aspirynową powinni zwrócić szczególną uwagę na jakość kupowanych produktów. Ważne, aby pochodziły one ze sprawdzonych źródeł. Warzywa i owoce są bowiem często sztucznie nawożone, co może istotnie wpływać na zawartość salicylanów.

Omawiane produkty
Brak przypisanych produktów.
Omawiane schorzenia
Alergia jest to nadmierna, nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego organizmu na występujące w środowisku substancje zwane alergenami, które u osób zdrowych nie wywołują żadnych oznak uczulenia. …
Omawiane substancje
Deksketoprofen jest niesteroidowym lekiem przeciwbólowym. Substancja ta działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo.
Diklofenak to lek przeciwbólowy i przeciwzapalny. Jest stosowany w leczeniu chorób reumatycznych i bólu pooperacyjnego.
Ibuprofen jest niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NSAID). Ibuprofen jest stosowany w celu obniżenia gorączki i leczenia bólu lub stanu zapalnego spowodowanego wieloma schorzeniami, takimi jak ból…
Ketoprofen jest niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NLPZ), który jest stosowany w leczeniu bólu lub stanu zapalnego spowodowanego zapaleniem stawów. Lek ma również zastosowanie w leczeniu bólu o na…
Naproksen jest niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NSAID). Jego działanie polega na zmniejszaniu stężenia hormonów, które wywołują stan zapalny i ból w organizmie. Naproksen jest stosowany w lecze…
Salicylan choliny jest przeciwzapalnym środkiem przeciwbólowym. Jest on stosowany w celu zmniejszenia obrzęku i leczenia bólu o łagodnym i umiarkowanym nasileniu. Działa on poprzez blokowanie uwalnian…
Podsumowanie
SubstancjeDeksketoprofen,
Diklofenak,
Ibuprofen,
Ketoprofen,
Naproksen,
Salicylan choliny
SchorzeniaAlergia
KategoriaAlergia,
Ból,
Styl życia
TematyDieta,
Leki przeciwbólowe,
Profilaktyka
AutorMaria Bialik
Ostatnia aktualizacja11 miesięcy temu
Data publikacji24.11.2021
Bibliografia6 źródeł