Co to jest choroba kociego pazura?
Choroba kociego pazura zwana również gorączka kociego pazura jest bakteryjną chorobą odzwierzęcą. Wywołują ją bakterie Gram-ujemne z rodzaju Bartonella (Bartonella henselae, Bartonella clarridgeiae). Została po raz pierwszy opisana przez Henriego Parinauda w 1889 roku. Najczęściej przenoszone są przez koty, które co ciekawe nie chorują na nią. Szacunkowe dane mówią, że nawet ok. 80% kotów może być jej nosicielami. Oprócz kotów chorobą można się zarazić również od pcheł, gryzoni, kleszczy czy królików [1].
W Polsce najwięcej zachorowań odnotowuje się wśród dzieci do 15. roku życia w okresie jesienno-zimowym. W Polsce choroba kociego pazura nie występuje aż tak powszechnie jak w wilgotnym i ciepłym klimacie. Dla przykładu w Stanach Zjednoczonych Ameryki z powodu tej choroby, co roku hospitalizowanych jest ok. tysiąca osób, a choruje niespełna 10 osób na 100 000. Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez zadrapanie lub ugryzienie przez kota. Można się również zarazić poprzez polizanie przez kota uszkodzonej skóry czy rany. Z kolei pomiędzy kotami bakterie z rodzaju Bartonella najczęściej są przenoszone przez pchły [2].
Jakie są objawy choroby kociego pazura?
Najczęściej w początkowej fazie choroba ma bezobjawowy przebieg. Może pojawić się zapalna grudka w miejscu zadrapania/ugryzienia. Następnie w przeciągu 1-6 tygodni często pojawia się miejscowy stan zapalny węzłów chłonnych i gorączka. Dodatkowo często obserwowane są bóle głowy i nadmierne zmęczenie. Objawy te często mylone są z pospolitym przeziębieniem lub grypą. Powiększenie węzłów chłonnych utrzymuje się jednak przez długi czas. Najczęściej samoistnie ustępuje w przeciągu 2 do 6 miesięcy [1,2].
W większości przypadków choroba ustępuje samoistnie w ciągu 6 miesięcy. Rzadziej obserwowany jest cięższy przebieg choroby. Może w nim dojść do zropienia węzłów chłonnych, wątroby i śledziony. Niekiedy w przebiegu choroby dochodzi do zajęcia ośrodkowego układu nerwowego z encefalopatią i drgawkami. Zdarzają się również bóle brzucha, podbrzusza oraz zmiany w kościach [3].
Do czego może doprowadzić choroba kociego pazura?
Możliwe powikłania po chorobie kociego pazura to między innymi:
- encefalipatia;
- zmiany w zachowaniu;
- drgawki;
- zaburzenia koordynacji ruchowej;
- zespół Parinauda;
- zapalenie mózgu;
- niedokrwistość;
- powiększenie śledziony i wątroby;
- zapalenie płuc i opłucnej;
- zajęcie nerwu wzrokowego i siatkówki [1,3].
Jak diagnozuje się chorobę kociego pazura?
Pełna diagnoza tego schorzenia składa się z poniższych elementów:
- dokładny wywiad i badanie pacjenta;
- poszukiwanie zmian skórnych po potwierdzeniu podrapania lub polizania przez kota;
- sprawdzenie stanu węzłów chłonnych;
- chorobę należy różnicować od innych chorób, gdzie również powiększone są węzły chłonne np. angina, ostre zapalenie gardła, mononukleoza czy toksoplazmoza;
- potwierdzenie choroby w badaniu serologicznym [1].
Jak wygląda leczenie?
Do leczenia choroby kociego pazura wykorzystuje się:
- antybiotykoterapia przez co najmniej 10 dni np. azytromycyną np. Summamed, Azitrolek czy doksycykliną np. Unidox Solutab lub Doxycilinum Polfarmex;
- w przypadku gorączki stosuje się leki na bazie paracetamolu np. Efferalgan, Paracetamol Aflofarm czy ibuprofenu np. Ibuprom, czy Lizymax;
- wilgotne okłady stosowane na powiększone węzły chłonne;
- jeżeli występuje ropa, należy ją zdrenować, nakłuć i oczyścić węzeł chłonny [1]
Jak uniknąć zachorowania?
Aby uniknąć choroby kociego pazura, należy przestrzegać poniższych zasad profilaktycznych:
- należy unikać nawet przypadkowych zadrapań i ugryzień przez koty;
- nie podchodzić i nie próbować głaskać dziko żyjących kotów;
- szczególnie ostrożne w kontaktach z kotami powinny być pacjenci w stanie immunosupresji oraz z nieprawidłowościami zastawek serca;
- należy regularnie stosować środki przeciwpchelne u wychodzącego kota domowego (pchły przenoszą bakterie odpowiedzialne za tą chorobę pomiędzy kotami) [2].
