Czym jest blizna po oparzeniu?
W wyniku urazu takiego jak oparzenie z reguły powstają blizny w miejscu uszkodzenia skóry. Świeże blizny najczęściej są bolesne, obserwuje się zaczerwienienie skóry oraz świąd. Blizny są tkanką łączną włóknistą, która powstaje podczas gojenia się rany i najczęściej jest procesem długotrwałym (może trwać nawet do pół roku). Co ważne, w przypadku ran po oparzeniach, nie wolno zwlekać z rozpoczęciem leczenia, ponieważ z czasem będzie coraz trudniej osiągnąć zadowalający efekt. Co więcej, w przypadku poparzenia skóry, leczenie może trwać nawet 2 lata, a sama blizna może nigdy nie zniknąć (leczenie zmniejsza jej widoczność, blizna blaknie i się zmniejsza) [1,2].
Jakie są rodzaje oparzeń?
To, czy powstanie blizna oraz jaki będzie jej rodzaj, zależy od intensywności oraz długości kontaktu ze źródłem oparzenia. W zależności od tego, jaką powierzchnię skóry obejmują oparzenia, są one klasyfikowane w następujący sposób:
- oparzenia 1. stopnia – zewnętrzna warstwa skóry (naskórek), pojawia się zaczerwienienie i ból, rzadko pojawiają się blizny, a leczenie trwa z reguły kilka dni;
- oparzenia 2. stopnia – naskórek i warstwa skóry pod nią (skóra właściwa), pojawiają się ból, zaczerwienienie i mogą występować pęcherze, leczenie trwa kilkanaście dni, mogą pozostać blizny;
- oparzenia 3. stopnia są najpoważniejsze, niszczą nie tylko dwie górne warstwy skóry jak w oparzeniu 2. stopnia, ale również mogą dotyczyć kości, ścięgien i zakończeń nerwowych, skóra może robić się biała lub czarna, takie oparzenia są bardzo trudne i czasochłonne w leczeniu i najczęściej pozostawiają blizny [1,3].
Co zrobić, aby blizny były mniej widoczne?
Bardzo ważna jest odpowiednia pielęgnacja naskórka. Zastosowanie odpowiednich preparatów ma bardzo duży wpływ na proces regeneracji skóry i rehabilitację blizny. Mogą to być specjalne preparaty do smarowania takie jak kremy, maści czy żele lub specjalne opatrunki silikonowe. Zaletą takich opatrunków jest fakt, że mają bezpośredni kontakt z blizną, co powoduje jej wypłaszczenia, zmiękczenie i zmianę koloru na jaśniejszy.
Alternatywą mogą być wyroby uciskowe przygotowane na indywidualne zamówienie. Powodują one stały ucisk na powierzchnię blizny, co zmniejsza świąd i pieczenie, blizna zaczyna wypłaszczać i zmieniać kolor na bardziej przypominający zdrową skórę. Takie wyroby mogą być zastosowane praktycznie na każdą bliznę, ale nie mogą być stosowane na rany. Z tego względu przed ich zastosowaniem należy wygoić ranę i stosować je dopiero na blizny.
Bardziej zaawansowane sposoby radzenia sobie z bliznami to zabiegi chirurgiczne lub terapia laserowa. Usuwanie blizn za pomocą lasera polega na wypaleniu uszkodzonych tkanek, poprzez skierowaną ma bliznę wiązkę lasera. Są one znacznie bezpieczniejsze i pozwalają na szybszą rekonwalescencję w porównaniu do zabiegów chirurgicznych [1-3].
Stare blizny po oparzeniu — co można zrobić?
W przypadku przechodzonych, starych blizn (keloidów) leczenie wygląda troszeczkę inaczej. Nie stosuje się w ich przypadku terapii laserem. Ich leczenie polega na polepszeniu elastyczności blizny. W tym celu stosuje się m.in. kremy, żele czy opatrunki silikonowe. Często łączy się taki żel z opatrunkiem lub wyrobem uciskowym. W efekcie blizna staje się bardziej elastyczna i lepiej wygląda. Jednak tak jak już było wspomniane, najlepsze efekty daje szybkie rozpoczęcie leczenia świeżych blizn [1].
Maść na blizny po oparzeniu — czym jest smarować? Produkty z apteki
Maści, które najlepiej sprawdzoną się przy oparzeniach to:
Alantan Plus maść 30 g, lek bez recepty
- 1 g maści zawiera 20 mg alantoiny i 50 mg deksopantenolu;
- stosuje się od 1 do kilku razy na dobę;
- produkt leczniczy jest stosowany w leczeniu ran, takich jak otarcia, niewielkie skaleczenia, pęknięcia skóry, oparzenia słoneczne, oparzenia po radioterapii czy fototerapii [4].
Bepanthen krem 30 g, lek bez recepty
- 1 g kremu zawiera 50 mg dekspantenolu;
- krem stosuje się 1 lub kilka razy dziennie w zależności od potrzeb;
- preparat jest stosowany w leczeniu powierzchownych ran i otarć naskórka, niewielkich oparzeń termicznych i słonecznych oraz codziennej pielęgnacji skóry [5].
Cepan krem 35 g, lek bez recepty
- 1 g kremu zawiera 0,20 g wyciągu z cebuli, 0,05 g wyciągu z rumianku 50 IU heparyny sodowej i 10 mg alantoiny;
- zarówno dzieci jak i osoby dorosłe powinny stosować produkt 2-3 razy dziennie;
- lek jest stosowany m.in. w leczeniu blizn po oparzeniach i zabiegach chirurgicznych [6].
Contractubex żel 20 g, lek bez recepty
- 1 g żelu zawiera 50 j.m. heparyny sodowej, 100 mg wyciągu płynnego z cebuli oraz 10 mg alantoiny;
- preparat stosuje się kilka razy dziennie zgodnie z ulotką;
- żel stosuje się w leczeniu blizn różnego pochodzenia, w tym po oparzeniach [7].
Octenisept Protect & Repair krem ochronno-pielęgnacyjny 20 ml, kosmetyk
- krem zawiera pantenol, bisabolol, emolienty, olej parafinowy i oktenidyny;
- kosmetyk może być stosowany od 1 do 3 razy na dobę;
- preparat stosuje się na oparzenia, otarcia, zadrapania, odparzenia skóry oraz w celu pielęgnacji skóry wrażliwej [8]j.
Silaurum, silikonowy żel na blizny z nanokoloidami złota 15 ml, wyrób medyczny
- wyrób medyczny zawiera polisiloksany, cyklopentasiloksan, nanokoloid złota i dwutlenek krzemu;
- produkt stosuje się 2 razy dziennie przez okres minimum 2 miesięcy;
- preparat stosuje się w leczeniu nowych i starych blizn różnego pochodzenia, w tym blizn pooparzeniowych [9].
Czy blizny po oparzeniu mogą całkowicie zniknąć?
Blizny po oparzeniu zazwyczaj nie znikają całkowicie, ale ich widoczność i wygląd można zminimalizować. Często zależy to od głębokości i rozległości urazu, jak również od sposobu leczenia i pielęgnacji blizny. W przypadku blizn po oparzeniach drugiego stopnia, trwałość i widoczność blizn zależą od intensywności i długości kontaktu ze źródłem oparzenia. Leczenie zmniejsza widoczność blizny, powoduje jej blaknięcie i zmniejszenie się, ale może nie zniknąć całkowicie.
Warto pamiętać, że każda blizna jest inna, i nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, czy blizna po oparzeniu całkowicie zniknie. Ważne jest skonsultowanie się z lekarzem lub specjalistą dermatologiem, którzy mogą ocenić bliznę i zalecić odpowiednie metody pielęgnacji i leczenia.
Podsumowanie
Część preparatów jak np. Alantan Plus maść, Bepanthen krem czy Octenisept Protect & Repair krem nadadzą się tylko w przypadku niewielkich poparzeń słonecznych. W przypadku poważnych oparzeń polecane są takie preparaty jak np. Contractubex, Silaurum czy Cepan.
W takim razie czy istnieje najlepsza maść na blizny po oparzeniu? Wszystko zależy od stopnia oparzenia i blizny. W przypadku drobnych oparzeń słonecznych wystarczy odpowiednio natłuścić skórę i ją zregenerować, a szansa na powstanie blizny jest minimalna. W przypadku poważniejszych oparzeń, gdzie ryzyko blizny jest poważniejsze, należy używać silikonowych żeli lub opatrunków.
W poważniejszych sytuacjach konieczna może być z kolei interwencja chirurgiczna lub zabieg laserem. W żadnym wypadku nie należy zaniedbać oparzenia, ponieważ im szybciej podjęte zostaną kroki zaradcze, tym mniejsza szansa na powstanie niechcianej blizny.
