Czym jest cytykolina?
Cytykolina to inaczej cytydino-5-difosfocholina. Jest substancją egzogenną, więc nasz organizm nie może sam jej wytworzyć. Bierze udział w syntezie fosfatydylocholiny, która jest głównym budulcem błon komórkowych. Cytykolina po podaniu doustnym wchłania się z przewodu pokarmowego prawie w całości przyjętej dawki. Stąd suplementowanie jej zyskało sporą popularność. W organizmie rozkłada się na cytydynę i cholinę. Obie te substancje przenikają przez barierę krew-mózg i działają korzystnie dla ośrodkowego układu nerwowego [2].
Jak działa cytykolina?
Cytykolina wykazuje przede wszystkim działanie neuroprotekcyjne, ale także poprawia funkcje poznawcze (działanie nootropowe). Dzieje się to na podstawie szeregu różnych mechanizmów. Cytydyna i cholina po przejściu przez barierę krew-mózg łączą się z powrotem i są substratem do syntezy fosfatydylocholiny. W ten sposób wspierają budowanie błon komórkowych. Cholina jest substratem do syntezy acetylocholiny oraz glutationu. Acetylocholina odpowiada za funkcje poznawcze i pamięć. Natomiast glutation bierze udział w ochronie organizmu przed wolnymi rodnikami [2-4].
Cytykolina: Zastosowanie w medycynie
Udar niedokrwienny
Po przebytym udarze dochodzi do uszkodzenia błon komórkowych. Cytykolina łatwo przenika przez uszkodzone błony powodując szybką syntezę fosfatydylocholiny i odbudowanie zniszczeń. Dodatkowo wykazuje działanie antyapoptyczne poprzez hamowanie niszczącego działania wolnych rodników. Biorą się one w dużej ilości z rozpadu fosfatydylocholiny. Badania dowodzą, że najbardziej skuteczna jest po podaniu zaraz po incydencie niedokrwiennym. Jednak nawet zastosowana po dłuższym czasie i stosowana stale pozwala podnieść jakość życia pacjenta [1,3].
Zaburzenia pamięci
Cytykolina wykazuje działanie nootropowe, co oznacza, że poprawia funkcje poznawcze takie jak pamięć, percepcja czy myślenie. Funkcja ta znalazła zastosowanie w chorobach neurodegeneracyjnych takich jak Alzheimer. Dzieje się to poprzez wzmocnienie sygnalizacji neuroprzekaźników takich jak noradrenalina czy serotonina. Wspomaga działania zapobiegające uszkodzeniom neuronów w mózgu [1,5].
Choroba Parkinsona
Badania wykazały, że podawanie lewodopy i cytykoliny łącznie powoduje dłuższe działanie lewodopy. W związku z tym można podawać niższe dawki leku, dzięki czemu uzyskujemy lepszą tolerancję leku i zmniejszenie działań niepożądanych. Cytykolina charakteryzuje się wysokim profilem bezpieczeństwa i jest na ogół dobrze tolerowana [1].
Terapia uzależnień
Najnowsze badania skupiają się na wykazaniu korzystnych efektów w terapii osób uzależnionych. Obiecujące wydają się wyniki badań w kierunku suplementacji dla osób uzależnionych od kokainy i alkoholu. Jednak na jednoznaczne potwierdzenie będzie dane nam jeszcze poczekać [1,6].
Jaskra
Cytykolina ze względu na działanie neuroprotekcyjne znajduje zastosowanie w leczeniu jaskry. Może ona spowolnić jej rozwój. Dodatkowo poprzez stymulację układu dopaminergicznego cytykolina ma pozytywny wpływ na ostrość widzenia i kontrast. Może być stosowana w postaci tabletek lub kropli [7].
W jakich preparatach znajduje się cytykolina?
- Citogla Vis, tavbletki doustne;
- Citogla Vis, krople do oczu;
- Cytykot, kapsułki;
- Aksobrex, tabletki;
- Citotrop, kapsułki.
