<b>Linum usitasium L. </b><b> – Len zwyczajny</b>
<b>Surowiec zielarski:</b>
<b><i>Lini semen, Lini oleum</i></b>
<b>Skład chemiczny:</b>
– polisacharydy: śluz (6-10%)
– olej tłusty (do 40%) o dużej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych m.in. kwasu linolenowego (40-70%), linolowego i olejowego
– glukozydy cyjanogenne (do 1,5%, co odpowiada 0,01-0,03% HCN), diglukozydy: limustatyna, neolinustatyna oraz monoglukozydy: linamaryna i lotaustralina
– lignany: glikozyd sekoizolaricyrezynolu
– fitosterole, białko (około 20%)
– olej zawiera estry glicerolu z kwasem oleinowym (10-18%), linolowym (23-24%), linolenowym (35-50%).
<b>Działanie:</b>
Maceraty z nasion działają powlekająco i łagodzą stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej, gardła i przewodu pokarmowego oraz zmiękczająco i przeciwzapalnie na skórę. Wykazują działanie łagodzące w ostrych, przewlekłych stanach zapalnych żołądka i jelit, w chorobie wrzodowej, stanach zapalnych gardła.
Nasiona podane z odpowiednią ilością płynu pęczniejąc zwiększają objętość treści jelitowej, pobudzają perystaltykę.
Śluz wykazuje działanie ułatwiające wypróżnianie. Surowiec obniża poziom cholesterolu i cukru we krwi.
Zawarty w surowcu kwas a-linolenowy zapobiega chorobom sercowo-naczyniowym, nowotworom, cukrzycy typu II, chorobom skórnym, psychicznym, degeneracyjnym.
<b>Zastosowanie:</b>
Nasiona stosowane wewnętrznie ułatwiają wypróżnianie, stosowane w zaparciach, podrażnieniach okrężnicy, a także zespole jelita nadpobudliwego. Kataplazmy ze sproszkowanych nasion stosuje się w dolegliwościach skórnych: czyrakach, owrzodzeniach, ropniach.
Surowiec wchodzi w skład mieszanek ziołowych: ACIDOFLOS, ANTACIDOTEN, ULVENTROTEN (antiulcerosa), SPECIES LAXANTES FP VI i proszku do przygotowania zawiesiny BIOFLAX (laxantia) oraz mieszanek ziołowych: SKLEROSAN (antiscleroticum), REDUCENOL (metabolicum).
Olej lniany jest składnikiem serii preparatów dermatologicznych, np. serii preparatów LINOMAG (maść, krem, płyn) stosowanych w oparzeniach, pękaniu skóry, wysypkach alergicznych, odleżynach.
Śluz z nasion lnu, łącznie z olejem lnianym, stanowi składnik preparatu LINIMER, stosowanego w chorobie wrzodowej.
Standaryzowany ekstrakt z nasion lnu wchodzi w skład kapsułek PROSTAMAN ASA (40 mg liganów w kapsułce), stosowanego w przeroście gruczołu krokowego.
<b>Dawkowanie:</b>
Jako środek osłaniający i łagodnie przeczyszczający: doustnie macerat jednorazowo 8-10 g, dobowo 24-30 g. Zewnętrznie kataplazmy z maceratu otrzymanego z 30-50 nasion. Wewnętrznie jako laxans 2-3 razy dziennie łyżkę stołową nierozdrobnionych lub lekko rozgniecionych nasion z około 150 ml płyny, efekt przeczyszczenia następuje po 18-24 godzinach. Jako antiphlogisticum: 2-3 łyżki rozdrobnionych nasion do sporządzenia kleiku lnianego.
Wilgotny kompres z 30-50 sproszkowanych nasion zmieszanych z wodą.
<b>Najważniejsze interakcje z lekami:</b>
Brak udokumentowanych.
<b>Działanie niepożądane:</b>
Brak udokumentowanego.
<b>Przeciwwskazania:</b>
Ciąża i okres karmienia piersią. Z powodu wysokiej kaloryczności osoby z nadwagą powinny spożywać nasiona odtłuszczone.
Źródła:
Matławska I, Farmakognozja. Podręcznik dla studentów farmacji, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w poznaniu, 2008, s. 41-43, 48.
Silska G. <i>Gatunek len zwyczajny (Linum usitatissimum L) w prewencji chorób nowotworowych</i>, [w:] Materiały konferencyjne: IV konferencja <i>Rośliny zielarskie, kosmetyki naturalne i żywność funkcjonalna. Medycyna naturalna w onkologii</i>, Krosno, 11-12.05.2017r.
