Nowotwory żeńskich narządów płciowych
Rak szyjki macicy stanowi ponad połowę wszystkich zachorowań na nowotwory żeńskich narządów rozrodczych. Największym czynnikiem zachorowania jest zarażenie wirusem HPV. W celu profilaktyki zalecane jest wykonywanie regularnych badań cytologicznych i szczepienia. Choroba rozwija się zwykle długo. Objawami są krwiste upławy o nieprzyjemnym zapachu, krwawienia, bóle w podbrzuszu i okolicy lędźwiowo-krzyżowej.
Większe prawdopodobieństwo zachorowania na raka jajnika dotyczy kobiet otyłych, bezdzietnych po 35 roku życia, stosujących leki stymulujące owulację. Czynnikiem ryzyka są także mutacje w genach BRCA1 i BRCA2. Objawami są krwawienia, ból, ucisk powodujący parcie na mocz, zwiększenie obwodu brzucha. W celu diagnozy stosuje się badanie ginekologiczne, cytologiczne, USG, morfologię krwi w celu wykrycia markerów nowotworowych.
Rak trzonu macicy rozwija się szczególnie kiedy występuje nadmierna stymulacja estrogenowa i niedobór progestagenów. Cechuje się najlepszym rokowaniem ze wszystkich nowotworów ginekologicznych.
Rak pochwy ma podobne czynniki ryzyka jak rak szyjki macicy. Najczęściej występuje wtórnie w wyniku przerzutu. Większość z tych nowotworów dotyczy nabłonka pochwy. Objawia się krwawieniami, bólem podczas oddawania moczu i okolicach miednicy.
Rak sromu objawia się pieczeniem i swędzeniem, problemami z oddawaniem moczu, infekcjami układu moczowego, owrzodzenia, zaczerwienienia. Gdy guz umiejscowiony jest bliżej odbytu mogą także wystąpić problemy z oddawaniem stolca. Może wystąpić obrzęk limfatyczny kończyn dolnych wynikający z przerwania drenażu limfy w pachwinie.
Czynnikami ryzyka wystąpienia raka sutka są wiek, czynniki genetyczne- mutacje w genach BRCA1 i BRCA2, nierództwo, rozpoczęcie miesiączkowania poniżej 12 roku życia, promieniowanie jonizujące, nadwaga lub zastępcza terapia hormonalna. Objawem jest wyczuwalne zgrubienie i zmiana wyglądu brodawaki sutkowej, zaczerwienie. W celu diagnozy wykonuje się między innymi mammografie i ultrasonografie.
Rak in situ sutka jest nieinwazyjnym rakiem piersi. Pojęcie “in situ” oznacza, że guz ogranicza się do swojego pierwotnego ogniska, które znajduje się w nabłonku przewodów mlekowych i nie rozprzestrzenia się poza przewód mleczny na żadną normalną, otaczającą go tkankę piersi. Rak in situ może z czasem przekształcić się w formę bardziej inwazyjną, więc zaleca się jego natychmiastowe usunięcie. Objawami raka in situ sutka jest guzek w piersi, wydzielina lub krwawienie z brodawki sutkowej oraz wysypka lub swędzenie na sutku lub wokół niego.
Nowotwór niezłośliwy sutka to narośl, która nie rozprzestrzenia się (nie daje przerzutów) do innych części ciała. Nowotwory nienowotworowe zazwyczaj nie zagrażają życiu. Zazwyczaj są one usuwane chirurgicznie i zazwyczaj nie powracają (nie nawracają). Wśród objawów nowotworu niezłośliwego sutka wymienia się:
ból, opuchliznę i tkliwość
zaczerwienienie lub inne podrażnienie skóry
guzek wyczuwalny przez brodawkę sutkową lub skórę
wciągnięcie brodawki sutkowej
wydzielinę z sutka, która nie jest mlekiem
Polipy są to guzowate twory wyrastające z błon śluzowych, przeważnie nienowotworowe i bezobjawowe. Objawy jakie mogą im towarzyszyć nie są specyficzne. Mogą wystąpić podbarwione krwią upławy i dolegliwości bólowe. Mogą dotyczyć wszystkich żeńskich narządów rozrodczych.