Biocenoza pochwy – co to jest?
Biocenoza pochwy jest samodzielnym, wewnątrzustrojowym środowiskiem, które ze względu na łączność ze środowiskiem zewnętrznym, stałą temperaturę i wilgotność może sprzyjać rozwojowi różnych drobnoustrojów, dlatego też niemożliwe jest zachowanie w niej całkowitej jałowości. Głównym drobnoustrojem tej biocenozy jest pałeczka kwasu mlekowego (Lactobacillus acidophilus). Rolą bakterii kwasu mleko jest zapobieganie zakażeniom poprzez produkcję czynników przeciwzapalnych oraz utrzymanie właściwego, kwaśnego pH pochwy (optymalnie 3,6-4,5).
W biocenozie pochwy zdrowych kobiet mogą występować także pojedyncze bakterie Staphylococus aureus, Streptococcus agalactiae, Escherichia coli oraz grzyby z gatunku Candida, niedających żadnych dolegliwości i objawów chorobowych. Ważne jest jednak zachowanie prawidłowej równowagi pomiędzy poszczególnymi składnikami flory pochwy, czyli zachowanie przewagi pałeczek kwasu mlekowego nad innymi drobnoustrojami.
Waginoza – jakie są jej przyczyny i objawy?
Zaburzenie tych proporcji skutkuje pojawieniem się objawów bakteryjnej waginozy, czyli bakteryjnego zapalenia pochwy. Charakteryzuje się ono zmniejszeniem lub całkowitym brakiem występujących w prawidłowych warunkach pałeczek kwasu mlekowego oraz zwiększoną liczbą bakterii beztlenowych.
Przyczyny:
- przyjmowanie antybiotyków
- suchość w pochwie wskutek zaburzeń gospodarki hormonalnej (niski poziom estrogenów)
- zakażenia bakteryjne innych narządów, nawet ucha i gardła
- kobiety w ciąży
- często stosunki seksualne z wieloma partnerami
- brak właściwej higieny intymnej, zwłaszcza w czasie miesiączki
- przewlekły stres
Objawy:
- biaława wydzielina, niezbyt obfita, pokrywająca ściany i przedsionek pochwy
- upławy pochwowe o intensywnym rybim zapachu, zasilają się po zmianie pH środowiska pochwy (po stosunku i powodują to też detergenty)
- towarzyszący ból odczuwany podczas stosunku, pieczenie, dyskomfort
- obrzęk błony śluzowej
Infekcje grzybicze pochwy – jakie są przyczyny i objawy?
Przyczyny:
- zmiany statusu hormonalnego organizmu (okres rozrodczy, cykl płciowy, ciąża, połóg, HTZ, schorzenia endokrynologiczne np. niekontrolowana lub źle prowadzona cukrzyca)
- błędy dietetyczne nadmiar cukrów rafinowanych (słodycze, soki, jogurty)
- zaburzenia odporności (AIDS, sterydoterapia)
- patologie w obrębie żeńskiego narządu płciowego (bakteryjne zapalenie pochwy)
- wiek <40. r.ż
- zabiegi chirurgiczne w obrębie narządu rodnego
- nawyki higieniczne (irygacje, przesadna dbałość o higienę sromu, nieprzewiewna bielizna z włókien syntetycznych
- aktywność seksualna (wczesne rozpoczęcie współżycia, częste współżycie, ryzykowne zachowania seksualne, nowy partner seksualny w ciągu ostatnich 6 m-cy, współżycie w czasie miesiączki, seks oralno-genitalny, seks analny, IUD, diafragmy, spermicydy, lubrykanty)
- czynniki genetyczne (rasa czarna, grupy krwi ABO- Lewis o fenotypie niewydzielającm niektórych klas immunoglobulin
- inne czynniki: niedobór żelaza, podrażnienia chemiczne, atopia, odczyny alergiczne i uczulenia na środki higieny osobistej, papier toaletowy, tampony i podpaski higieniczne;
- ciąża
Objawy:
- obrzęk, zaczerwienienie sromu, śluzówki pochwy i szyjki macicy
- gęsta grudkowata wydzielina przylegająca do ścian pochwy
- pH wydzielina zwykle mieści się w granicach normy (<4,5)
- w przypadku przewlekłego zapalenia pochwy i sromu: wysuszenie, sfałdowanie oraz złuszczenie naskórka
Jak leczyć infekcje intymne?
Związki antyseptyczne
Nowoczesne środki antyseptyczne stanowią alternatywę do leczenia antybiotykami. Środki antyseptyczne stosowane miejscowo pod postacią żelu lub maści powinny stanowić obecnie pierwszy wybór w leczeniu infekcji intymnych oraz powinny dominować w leczeniu BV jako pierwszorzutowe postępowanie.
Należą do nich:
- poliheksametylen biguanide
- chlorek dekwaliny
- powidon jodu
- jony srebra
- kwas borny
- chlorheksydyna
- bakterie kwasu mlekowego z estriolem lub bez
Przykłady żeli mający zastosowanie jako antyseptyki w leczeniu infekcji intymnych:
Hexatiab activ żel; zawiera: żywicę silikonową, Fomblin® (perfluorometyloizpropylopolieter), poliizobuten, kwas hialuronowy MHC HIAL, tokoferol, kwas mlekowy, srebro aXonnite Med, miedź aXonnite Med; 25 ml (OTC),
GINEintima VagiActive, żel dopochwowy, zawiera chlorheksydynę, 6g, 7 aplikatorów (OTC)
INFECTVAGIN, specjalistyczny żel do higieny intymnej, zawiera polyaminopropyl Biguanide, 150 ml (OTC).
Albivag Gel, żel dopochwowy, zawiera kwas borny, 30 ml, 5 aplikatorów (OTC)
Leczenie infekcji grzybiczej
Żel/maść/krem OTC:
- Albivag Gel, 30 ml
- Clotrimazolum 10mg/g, krem
- Clotidal, 10mg/g, krem dopochwowy, 35g + 6 aplikatorów
- Canesten Soft Gel (2%), żel dopochwowy
- Ginoxin, 20mg/g (2%), krem dopochwowy
Żel/maść/krem ordynowane przez lekarza lub położną:
- Pimafucin krem; 20mg/g; 30 g
- Pimafucort maść, 10mg/g
Leczenie infekcji bakteryjnej
Żel/maść/krem OTC:
- GINEintima VagiActive, żel dopochwowy, 6g, 7 aplikatorów;
- Hexatiab activ żel, 25 ml
- Trivagin żel, 30 ml
- Infectavagin, specjalistyczny żel do higieny intymnej, 150 ml
Żel ordynowany przez lekarza lub położną:
- Metronidazol Jelfa żel (10mg/g), 15g
Maść/krem na infekcje intymne oraz na pieczenie warg sromowych
Betadine 10%, 30g, maść, zawiera powidon jodowany, środek dezynfekujący, lek dostępny na receptę, ordynowany przez lekarza
Clotrimazolum 10mg/g, krem, (OCT).
